Nederlandse Stichting Helpen met Paarden – Equitherapie
 

De Term

Equitherapie en Equitherapeut SHP-E(NL)
 
Download Flyer Equitherapie als PDF Download Flyer Opleiding Equitherapie SHP als PDF
 
 
Het begrip Equitherapie
Ruim 17  jaar geleden begonnen wij Equitherapie (therapeutisch paardrijden volgens een wetenschappelijk verantwoord concept) in Nederland te introduceren. Toen werd ook het begrip  "Equitherapie” ontwikkeld door  de latere voorzitter  SHP Dr. Ulrike Thiel en vastgehouden in naam van HippoCampus (Instituut voor Equitherapie en Hippische Sportpsychologie) , het officiële opleidingsinstituut van SHP-E(NL), alsmede in de naam van onze Stichting: Nederlandse Stichting Helpen met Paarden – Equitherapie. Voor deze naam werd gekozen om toen een duidelijk onderscheid te maken tegenover "Hippotherapie”, een begrip, dat internationaal vooral  in de Duits en Engelstalige landen gebruikt wordt voor fysiotherapie met het paard en tegenover "therapeutisch paardrijden” hetgeen zich meestal beperkt tot het rijden zelf. Verder als inhoudelijke afgrenzing tegenover EAT en EAA, Equine Assisted Therapy en Equine Assisted Activities, volgens het  oorspronkelijke Amerikaanse model. In het tAmerikaanse model  is de opleiding beperkt tot enkele cursusdagen en wordt niet met opgeleide therapiepaarden gewerkt. De therapie wordt verder in dat Amerikaanse model niet door een therapeut gegeven, die zelf een werk- en therapierelatie met het therapiepaard opbouwt waarin het paard de rol van een co-therapeut vervult.. Bij het genoemde EAT  model wordt het  hippische gedeelte overgedragen aan een hippische deskundige, het paard vervult de rol van een hulpmiddel. (Zie de tabel van vergelijkingen van diverse modellen voor Equitherapie) . Na de laatste internationale ontwikkelingen kan Equitherapie zoals door SHP vertegenwoordigt op het moment onder de gebruikelijke term van  Animal  Mediated Assistance and Therapy  (AMAT)  geplaatst worden.

 

 
 
Equitherapie
DriehoeksrelatieWerkt binnen een gestructureerde driehoeksrelatie tussen therapeut, cliënt en paard, waarin het paard niet alleen als gedresseerd hulpmiddel (zoals in sommige vormen van Animal Assisted Therapy)  gebruikt wordt,  maar een duidelijke functie en rol binnen het therapeutisch proces inneemt. Het wordt daarbij niet vermenselijkt, maar zijn natuurlijke eigenschappen als  relatie- en harmoniegericht kuddedier en zijn eigen persoonlijke, contactuele en bewegingsmogelijkheden worden doelgericht binnen de driehoeksrelatie tussen cliënt paard en therapeut benut. Paard en cliënt treden daarbij in een wederzijdse bewegingsdialoog die door de therapeut deskundig procesmatig begeleid wordt. De functie van het paard binnen het proces wordt gedocumenteerd en de therapeut werkt volgens een goed gedefinieerd  procesmodel waarin paard, de uitgevoerde oefeningen en de interventies hun specifieke rol hebben. De therapeut evalueert volgens vooraf bepaalde criteria het lopende proces en past hem steeds opnieuw aan de ontwikkelingen van de behoeften, resources en aandachtspunten van zijn cliënt binnen de relatie met het paard aan.

Wetenschappelijke relevantie
In de Duitstalige Europese landen bestaat al voldoende wetenschappelijk relevant onderzoek en modelvorming naar de processen en effecten van deze specifieke methode van therapie met het paard voor verschillende doelgroepen. Met name de positieve effecten van deze therapievorm op de psychomotorische, emotionele, sociale en ook cognitieve ontwikkeling zijn gedocumenteerd. Zo zijn er positieve evaluatiestudies over de inzet van Equitherapie als pedagogische begeleiding bij kinderen en jeugd binnen de jeugdzorg, inzet binnen de chronische psychiatrie, autismebegeleiding en psychomotore ontwikkelingsbevordering (om enkele te noemen). Er bestaan ook testmethodes om de procesmatige ontwikkeling van cliënten duidelijk te kunnen documenteren.  Alleen eist deze therapievorm goed opgeleide therapeuten en stelt ook eisen aan huisvesting, omgang met en opleiding van het paard om het in zijn functie als co-therapeut niet te overvragen.
Naar aanleiding van deze wetenschappelijk ondersteunde langjarige ervaringen zijn dan ook in de Duitstalige Europese landen al meer dan 20 jaar geleden opleidingen voor gekwalificeerde Equitherapeuten ontstaan. In Nederland is er 10 jaar geleden een opleiding voor Equitherapie begonnen.

Internationale kwaliteitsgecontroleerde opleidingen FATP
SHP-E(NL)  is sinds 2000 oprichtingslid van de Europese FATP (Fachgruppe der Ausbildungsträger einer Therapie mit dem Pferd) en leidt sinds 2000 in Nederland gediplomeerde Equitherapeuten op die aan (in overeenstemming met een internationale dakorganisatie gedefinieerde) hoge kwaliteitseisen voldoen. Op sommige punten loopt deze opleiding zelfs voorop in een internationale vergelijking. Met name de opleiding voor de specialisatie psychotherapie met het paard en het certificeringsbeleid zijn in Nederland uniek. Verdere specialisaties zijn: psychosociale begeleiding, orthopedagogische begeleiding, ontwikkelingsbevordering en revalidatie met het paard. De specialisaties vloeien voort uit de basisberoep van een Equitherapeut, die al geleerd heeft (b.v. als psychotherapeut, pedagoog, maatschappelijke werker, sociaalpsychiatrisch hulpverlener of ergotherapeut enz.)  procesmatig helpend met cliënten te werken. Hij leert dan het paard in zijn gepraktiseerd therapiemodel te integreren. Inmiddels hebben  meer dan 50 therapeuten hun diploma Equitherapeut SHP-E(NL) behaald.

Procesmatige begeleiding van cliënten
Zoals gebruikelijk is voor opleidingen die met procesbegeleiding werken, wordt veel nadruk gelegd op zelfervaring, collegiale intervisie en supervisie. De therapeut moet in staat zijn zinvolle, op de cliënt en zijn behoeften en wensen afgestemde, doelstellingen, met behulp van het paard te kunnen verwezenlijken en te documenteren. Daarbij komt, dat een Equitherapeut uitstekende psychomotorische  kennis moet hebben van paard en mens en zijn therapiepaard zelf moet kunnen opleiden en gezond houden. Een hippisch diploma is daarom ook stipt noodzakelijk. De huisvesting en de omgang met het paard is erg belangrijk. In Nederland  moest in vergelijking met Oostenrijk, Duitsland en Zwitserland dan ook anders gedacht gaan worden, wat de traditionele huisvesting van paarden betreft. Met paarden, die hun kudde-instinct niet in groepshuisvesting kunnen uitleven is het niet mogelijk om Equitherapie te doen. 
 

Fraude met de bewering aangesloten te zijn bij SHP-E(NL)
Let op: Geen bedrijf of praktijk kan aangesloten zijn bij SHP-E(NL). Er bestaat wel een kwaliteitsbewaking van gediplomeerde en bij SHP ingeschreven gecertificeerde Equitherapeuten SHP-E(NL) op persoonloijke titel via de stichting. Is een Equitherapeut geregistreerd of gecertificeerd bij SHP-E(NL), mag hij gebruik maken van de beschermde term Equitherapeut SHP-E(NL) en mag hij het beschermde logo voor Equitherapeuten SHP-E(NL) gebruiken. U herkent een Equitherapeut SHP-E(NL) aan de stalplaquette die om de 2 jaar door SHP-E(NL) verlengd wordt indien hij aan een aantal voorwaarden, zoals bijscholing, supervisie, etc, voldoet en de ethische code en richtlijnen SHP-E(NL) naleeft. Een lijst met Equitherapeuten SHP-E(NL) is te vinden op deze homepage.